Endometriose: symptomen en oplossingen
Een helaas veelvoorkomende oorzaak van extreme menstruatiepijn is endometriose, een chronische ziekte die alleen bij vrouwen in de vruchtbare periode voorkomt. Endometriose is het gevolg van baarmoederslijmvlies (endometrium) búiten de baarmoederholte. De klachten lopen enorm uiteen en variëren van nauwelijks merkbaar tot ondraaglijke menstruatiepijnen. Wat houdt de ziekte precies in en belangrijker: is er iets aan te doen?
Wat is Endometriose?
Endometriose is een aandoening waarbij het slijmvlies dat zich aan de binnenkant van de baarmoeder bevindt, óók voorkomt buiten de baarmoeder, zoals op eierstokken, eileiders, buikvlies, blaas of darmen. De aandoening komt alleen voor tijdens de vruchtbare jaren. Bij endometriose zijn cellen buiten de baarmoeder actief en gaan zich in sommige gevallen zelfs hechten aan omliggende organen. Net als in de baarmoeder produceren die cellen onder invloed van hormonen baarmoederslijmvlies. In je baarmoeder laat dit slijmvlies los en verlaat het uiteindelijk je lichaam (menstruatie). Het probleem van baarmoederslijmvlies lijkend weefsel búiten je baarmoeder is juist dat het je lichaam niet kan verlaten. Dit zorgt dus voor maandelijkse inwendige bloedingen met de meest uiteenlopende klachten tot gevolg. Vaak zijn die klachten moeilijk te achterhalen, waardoor het diagnosticeren van endometriose een langdurig proces kan zijn.
Symptomen Endometriose
Ernstige menstruatiepijn is het meest voorkomende symptoom van endometriose. Maar waar een ernstige vorm van endometriose nauwelijks klachten tot gevolg hoeft te hebben, kan endometriose in lichte vorm voor enorme klachten zorgen. Veelvoorkomende symptomen van endometriose zijn:
- Ernstige menstruatieklachten (voor, tijdens én na de menstruatie)
- Chronische buikpijn
- Darm- en blaasproblemen
- Vermoeidheid
- Pijn tijdens en na gemeenschap
- Onvruchtbaarheid (!)
Maar ook klachten als bekkenpijn, PMS (premenstrueel syndroom), lage rugpijn en zelfs pijn in de benen, opgezwollen buik, pijn tijdens eisprong, slapeloosheid en lusteloosheid worden regelmatig in verband gebracht met Endometriose. Door dit brede spectrum duurt het soms jaren voordat de ziekte uiteindelijk wordt gediagnosticeerd.
Behandeling Endometriose
NovaSure is een perfecte methode om overtollig weefsel in de baarmoeder te verwijderen, maar dat geldt NIET voor weefsel búiten de baarmoeder. NovaSure is daarom geen oplossing voor endometriose. Er bestaan een aantal andere oplossingen, afhankelijk van de aard van de klachten.
Symptoombestrijding
De naam zegt het al; in dit geval bestrijdt de arts niet de endometriose, maar de symptomen ervan met pijnbestrijding en ontstekingsremmende medicijnen. Deze oplossing wordt alleen ingezet als de klachten niet chronisch zijn.
Mirenaspiraal
Het plaatsen van een mirenaspiraal in de baarmoederholte kan veel verlichting geven in sommige gevallen van endometriose. Dankzij een hormoon dat wordt afgegeven komt het baarmoederslijmvlies namelijk in de ruststand. Het voordeel t.o.v. de pil of andere hormoonbehandelingen, is dat bij de mirenaspiraal het hormoon progesteron vooral in de baarmoederholte en vrije buikholte aanwezig is. De eerste maanden kan er nog onregelmatig bloedverlies ontstaan, maar dit wordt doorgaans steeds lichter en verdwijnt zelfs in veel gevallen.
Chirurgische behandeling
Een arts kan er ook voor kiezen om endometriosehaarden, cysten en verklevingen operatief te verwijderen. Vaak indien hormonale behandeling niet tot de mogelijkheden behoort. Voorheen werd bij een chirurgische behandeling een openbuikoperatie verricht (laparotomie), maar tegenwoordig kiezen artsen steeds vaker voor een zogenaamde sleutelgat-operatie (laparoscopie). Deze operatie is minder ingrijpend en heeft een kortere herstelperiode. De arts kijkt met een camera in de buikholte om zo een diagnose te stellen. Via deze methode kan een arts tevens verklevingen en cysten weghalen en endometriosehaarden verwijderen (dmv snijden, branden of laseren). Het kan voorkomen dat een arts het om wat voor reden dan ook niet aandurft om een operatie uit te voeren.
Hysterectomie (baarmoederverwijdering)
Een rigoureuze oplossing is een hysterectomie (baarmoederverwijdering) en die kan op 2 manieren worden uitgevoerd. Na een baarmoederverwijdering stopt de menstruatie, maar de eisprong gaat door. Bij verwijdering van baarmoeder, cervix en beide eierstokken en eileiders stopt de menstruatie én de eisprong. Dit wordt ook wel een chirurgische menopauze genoemd. Meer info over een hysterectomie vind je hier.
Symtomen van endometriose? Ga naar de huisarts!
Herken je de klachten van endometriose? Neem dan contact op met je huisarts. Daarnaast kun je altijd je vraag stellen aan gynaecoloog Vera Haitsma.