Baarmoederverwijdering

Een baarmoederverwijdering is een rigoureuze, operatieve ingreep waartoe soms moet worden besloten als er geen andere oplossingen meer zijn. Bijvoorbeeld bij endometriose, tumoren, afwijkende cellen in de baarmoeder, myomen, bekkenbodemproblemen en menstruatieproblemen als hevig bloedverlies ⁵. De ingreep (hysterectomie) wordt uitgevoerd onder volledige verdoving, bijvoorbeeld narcose of ruggenprik. Er is een ziekenhuisopname vereist en de herstelperiode vergt enige weken.

Toch bloedverlies na een hysterectomie

Meestal wordt niet alleen de baarmoeder, maar ook de baarmoederhals verwijderd. Er kan dan geen baarmoederhalskanker meer ontstaan dus je hoeft ook geen uitstrijkjes meer te laten maken. Er is een kleine kans dat daarbij de urineleiders beschadigd raken. Maar als je de baarmoederhals laat zitten is er een kans van circa 10 procent dat er nog steeds wat bloedverlies is op de momenten dat je normaal ongesteld zou worden. Dat komt doordat er baarmoederslijmvlies in de baarmoederhals aanwezig blijft.

Meteen in de overgang

Bij een baarmoederverwijdering worden soms ook de eierstokken verwijderd. De kans op kanker wordt dan aanzienlijk kleiner. Maar het nadeel is dat daardoor ook de hormoonhuishouding verandert. Je komt meteen in de overgang en krijgt dus ook de bijbehorende overgangsverschijnselen als opvliegers, vaginale droogheid, duizeligheid en nachtelijk zweten.

Meerdere methoden

Er zijn meerdere operatiemethodes waarmee de baarmoeder kan worden verwijderd:

• Vaginale hysterectomie
  Bij deze methode worden de baarmoeder en baarmoedermond verwijderd via de vagina ofwel schede. Deze operatiemethode heeft de voorkeur omdat er geen zichtbare littekens overblijven en de herstelperiode korter is dan bij de overige methoden, maar is niet altijd toereikend. Het kan alleen als de baarmoeder niet te groot is.
• Laparoscopische hysterectomie
  Bij een laparoscopische operatie ofwel kijkbuisoperatie wordt een aantal sneetjes in de buik gemaakt. Via die sneetjes wordt een kijkbuis (laparoscoop) ingebracht. De gynaecoloog kan de operatie dan volgen op een scherm. De baarmoeder wordt in stukjes via die kijkbuis of via de vagina verwijderd. De kans op infecties is dan kleiner dan bij de reguliere operatiemethode en ook de herstelperiode is in vergelijking daarmee korter. Ook is de kans op blijvende littekens kleiner.
• Abdominale hysterectomie
  Bij deze methode wordt de baarmoeder verwijderd via een snee in de buik; iets boven het schaambeen. Die horizontale snede is zo’n 15 cm lang en geeft dus een ontsierend litteken. Soms moet ook nog een verticale snede worden gemaakt, bijvoorbeeld als de baarmoeder groot is of als er baarmoederhalskanker is geconstateerd. Bij deze methode is de kans op complicaties het grootst en duurt de herstelperiode het langst.

Je baarmoeder wel of niet laten verwijderen?

Baarmoederverwijdering is onomkeerbaar. Na de verwijdering van je baarmoeder menstrueer je niet meer en kun je uiteraard ook niet meer zwanger worden. De risico’s van de ingreep zijn vergelijkbaar met die van elke andere zware buikoperatie, denk aan infecties, bloedingen, trombose, beschadiging van urinewegen, darmen en/of andere inwendige organen. Bij goedaardige aandoeningen is het daarom belangrijk om de voor- en nadelen van een hysterectomie goed op een rij te zetten voor er een besluit wordt genomen. Door nieuwe, innovatieve behandelmethoden zoals NovaSure is baarmoederverwijdering bij hevig bloedverlies lang niet altijd nodig.