Hevig bloedverlies; mogelijke oorzaken en bijbehorende oplossingen

De ongemakken van menstruatie zijn sowieso al niet zuinig, maar als daar óók nog eens hevig bloedverlies bij komt kijken, wordt het tijd om te zoeken naar een oplossing. Want; hevig bloedverlies is niet normaal. Toch blijven veel vrouwen ermee rondlopen. Totaal onnodig, want in de meeste gevallen is er gewoon een (vrij eenvoudige) oplossing.

Een ‘normale’ menstruatiecyclus

Menstrueren begint in de pubertijd en stopt bij de overgang. Niet de fijnste periode van de maand, maar wél een manier van je lichaam om te vertellen dat je ‘systeem’ naar behoren werkt. De cyclus wordt gestuurd door hormonen, waarvan oestrogeen en progesteron de belangrijkste zijn. Een evenwicht van beide hormonen zorgt ervoor dat je lichaam maandelijks baarmoederslijm opbouwt en weer afstoot (door te menstrueren). Een normale menstruatiecyclus? Die bestaat niet. Die is namelijk voor iedereen anders. Gemiddeld genomen duurt een menstruatiecyclus 28 dagen en de menstruatie zelf zo’n 3 tot 5 dagen. Hoe het ook zij: inmiddels weet je zelf waarschijnlijk precies hoe jouw cyclus verloopt. Dus als er plotseling een verandering optreedt, lijkt je systeem ineens in de war. Heb je het gevoel dat er meer aan de hand is? Met een menstruatiedagboek kun je zelf je cyclus bijhouden. Handig om mee te nemen bij een doktersafspraak om zo je klachten duidelijk in kaart te brengen. .

Oestrogeen en progesteron

De grootste ‘boosdoeners’ in een plotselinge menstruatiecyclusverandering zijn – je raadt het misschien al – hormonen, in het bijzonder oestrogeen en progesteron. Er zijn allerlei factoren die een hormoondisbalans kunnen beïnvloeden, maar de meest voorkomende (buiten zwangerschap), zijn toch wel:

• (pre)menopauze – De menstruatie verandert tijdens de overgang, doordat de aanmaak van oestrogeen en progesteron in je eierstokken afneemt. Premenopauze veranderingen kunnen klachten meebrengen.
• Stress – Door spanning, angst en slaaptekort maakt het lichaam het stresshormoon cortisol aan, wat het evenwicht in de hormonen die van invloed zijn op je cyclus verstoort. Daarnaast zorgt cortisol voor meer ongemakken (zoals o.a. overgewicht). Zorg dus voor voldoende slaap en ontspanning!
• Medicijngebruik – sommige medicijnen veranderen de aanmaak van oestrogeen en progesteron, waardoor je cyclus in de war raakt. Lees dus altijd de bijsluiter goed door!•Overmatige lichaamsbeweging – té fanatiek sporten kan van invloed zijn op de productie en regulering van hormonen.
• Ondervoeding – wanneer je lichaam te weinig calorieën binnenkrijgt, wordt de afgifte van hormonen die nodig zijn voor ovulatie onderdrukt.
• Polycysteus-ovariumsydroom (PCOS) – een veelvoorkomende aandoening waarbij cysten op de eierstokken ontstaan, waardoor de hormoonniveaus ontregeld raken. Dit kan leiden tot veel ongemak, waaronder een onregelmatige cyclus.
• (stoppen met) hormoonrijke anticonceptie – stoppen met de pil kan enorm veel impact hebben en je lichaam heeft soms maanden nodig om weer natuurlijk op gang te komen.

Maar er zijn meer specifieke factoren die van invloed zijn op je menstruatiecyclus. Factoren die je niet 1,2,3 zonder hulp kunt veranderen. Denk bijvoorbeeld aan:

• Obesitas
• Schildklieraandoening
• Geven van borstvoeding
• Miskraam
• Verandering in anticonceptie
• Baarmoederhalskanker
• Endometriose

Mogelijke oplossingen

Om een goede behandelmethode vast te stellen, is het belangrijk om te weten wat de oorzaak is van de hevige menstruatieklachten. Een huisarts zal in eerste instantie vaak overgaan tot een hormoonbehandeling zoals de pil of de Mirena spiraal en pas als dit niet werkt, doorverwijzen naar de gynaecoloog. Zo’n (tijdelijke) behandeling zal alleen helpen als de hevige menstruatieklachten het gevolg zijn van een disbalans in de hormonen en niet van bijvoorbeeld poliepen of myomen. Sommige vrouwen ervaren bovendien weer bijwerkingen van hormoonbehandelingen, waardoor het probleem als het ware wordt verlegd. Welke behandeling voor jou geschikt is, hangt af van de oorzaak én jouw wensen. Bepaal dus goed voor jezelf welk traject je in wilt, alvorens je naar de huisarts gaat. Een aantal mogelijke oplossingen:

• Hormoontherapie – de pil of spiraal, aanbevolen voor vrouwen met een kinderwens. Dit zorgt ervoor dat het baarmoederslijmvlies minder dik wordt opgebouwd.
• Medecijnen – pijnstillers of medicijnen die inwerken op het stollingssysteem en de hoeveelheid menstruatie.
• NovaSure – in geval van menorragie of hormoondisbalans, te dik baarmoederslijmvlies in het bijzonder. Effectief en laagdrempelig, maar niet geschikt voor mensen met een kinderwens.
• Curettage – in geval van weefselverwijdering, waaronder baarmoederslijmvlies. Tijdelijke oplossing met soms bijwerkingen, vaak toegepast bij vrouwen met een kinderwens.
• MyoSure – in geval van poliepen of myomen, laagdrempelig en effectief. Hierbij worden myomen en/of poliepen eenvoudig verwijdert.
• Baarmoederverwijdering – de meest effectieve maar ook meest ingrijpende oplossing met dikwijls bijwerkingen.

Wanneer de pil, Mirena spiraal of andere hormoontherapie niet de oplossing blijkt voor jou, zijn er dus nog tal van mogelijkheden. Alle voor- en nadelen van behandelingen vind je hier in een overzicht.

Vertrouw je het niet?

Vertrouw je er niet op dat je lichaam de verandering in je menstruatie cyclus vanzelf weer ‘oplost’? Maak dan een afspraak met de huisarts. Immers: better safe than sorry en klachten als hevig bloedverlies en stemmingswisselingen horen er wat ons betreft ‘niet gewoon bij’. Nee, óók niet bij de (pre)menopauze. Want waarom zou je ermee rondlopen als er wellicht gewoon een oplossing is? Dus hup, naar de huisarts als je het niet vertrouwt…